Acil durum aydınlatması standart mı?Bir video oyunu oynadığınızı düşünün. Bir odada sıkışıp kaldınız ve dışarı çıkmanız gerekiyor. Arkanızda yoğun bir ateşin olduğunu düşünüyorsunuz. Önünüz de ve çevrenizde yoğun bir duman var. Görüşünüz hızla azalıyor. Acil Eylem Planları kapsamında yapılan tatbikatlarda öğrendiğiniz gibi ÇIKIŞ işaretini bulmak için odada çevrenize bakınıyorsunuz. Duman o kadar yoğun ki göremiyorsunuz.
Şu taraflarda bir yerde Acil Çıkış kapısı olduğunu hatırlıyorsunuz. Kapı ya doğru yöneliyorsunuz ve el yordamı ile kapıyı buluyorsunuz. Tek dışarı çıkış yolunuz burası. Kapıyı açıyorsunuz, inşaat döneminden kalma çöpler ile veya temizlikçi personelin boş bir mekân diye koyduğu engeller ile karşılaşıyorsunuz. Başka bir çıkış yolu yok. Oyundaki zamanlayıcı geriye doğru yani sıfıra doğru iniyor. Zamanlama süresi dolmadan odadan çıkmak durumundasınız. Odadan çıkamadıysanız “Oyun Bitti” ekranını karşınıza çıkar.
Şu yaşamış olduğumuz hayatımızın içinde de “Game Over” ekranları olsa ne güzel olurdu. Yapmış olduğumuz yanlışlıklardan kurtulmak için tekrar tekrar oynar başarıyı yakalamaya çalışırdık. Ama maalesef ki oyunu tekrar başlatma şansımız, seçeneğimiz yok. Odadan kaçamıyorsak, gerçekten yaşam bitti.
Bu, size çarpıcı gelebilir, ancak ne yazık ki, oluşan yangınlarda yaşanan ölümlerin nedeni süresi içinde bulunduğumuz ortamı terk edememektir. Yaşam alanlarından insanları açık alanlara çıkarmak için yollara, acil çıkışlara ihtiyaç ve bu yolların kullanılabilir olmasına ihtiyaç vardır.
2013-2014 yılları arasında hazırlanan yangın raporuna göre İngiltere’de 322 adet kişi yangına bağlı duman zehirlenmesinden ölmüş. Oluşan tüm yangınların % 41’inde mağdur gaz, duman veya toksik dumana maruz kalmış ve yangın ile baş edememiş. Bu ölümlerin bazıları da yangın güvenlik ekipmanlarının doğru kurulması ve kullanılmaması sonucunda ortaya çıkmış olabileceği raporda yazmaktadır.
Yangın güvenlik ekipmanlarını, hiçbir zaman kullanmanıza gerek kalmayacağınızı düşünebilirsiniz. Ancak acil çıkış ve acil aydınlatma ekipmanları, herhangi bir binanın göz ardı edilemez bir parçasıdır. İnşaat yaparken beton ve demir kalitesine ne kadar önem veriyorsak, yangın güvenlik ekipmanlarına da o kadar önem vermeliyiz.
Bu sadece bir öneri değildir. Türkiye’de Yangından Korunma Yönetmeliği, yetmediğinde uluslararası kabul görmüş standartlara başvurularak, acil kaçış güzergâhları, acil çıkış yönlendirme işaretleri ile belirtilmelidir. Bu kaçış güzergâhları ve yönlendirme işaretleri normal aydınlatmanın kesildiği veya devre dışı kaldığı durumlarda da sürekli yeteri kadar aydınlatma sağlayacak durumda olmalıdır.
Acil durum aydınlatması aslında ne yapar, nasıl çalışır?
Basitçe anlatmak gerekir ise, içinde şarj edilebilir pil veya aküsü bulunan, elektrik kesildiğinde aydınlatmaya devam edecek şekilde tasarlanmış bir üründür. Bu ürünün bu şekilde tasarlanmasındaki amaç, yangın olmasa da binanın ana güç kaynağı kesildiğinde acil kaçış güzergahlarını ve bunları gösteren işaretleme cihazların 7/24 çalışır olmasının sağlanmasıdır.
İhtiyacınız olan aydınlatmanın tam olarak ne olduğu ve bu cihazların nerelere yerleştirileceği Türkiye’de Yangından Korunma Yönetmeliği ve uluslararası kabul görmüş standartlara belirtilmiştir. Çok çeşitli amacına uygun ürünler ile bu aydınlatma ihtiyacına uygun üretimler yapılmaktadır.
Çok sayıda farklı ürün sunan şirketlerle, acil durum yönlendirme ve aydınlatma sistemlerinin projelendirilmesinde, standartlara uygun montajının yapılmasında ve en önemlisi bakım ve onarımlarını yapabilecek yetkinliğe sahip firmaların tecrübelerinden yararlanmak çok önemlidir.
Bina sahipleri veya işletme yöneticileri için bu tedbirleri almamak, bakım ve onarımlarının yapılmasını kontrol etmemek, Yangından Korunma Yönetmeliğine uygun hareket etmemek, olası bir yangında korkunç sonuçlar ile karşı karşıya kalınmasına yol açabilir.
Tesiste, binada yaşayanlar, özellikle tesislerdeki yangın güvenliğinden sorumluysanız, kendinizi karşılaşabileceğiniz olumsuzluklar korumak için acil yangın güvenliği konusunda derin bilgiye sahip, güncel bilgi birikimi ve deneyimi olan bir şirkete güvenmek zorundasınız.
Ürünleri bilen, binanızın ihtiyaçlarını anlayabilen Yangın Yönetmeliklerine hakim ve en iyi uygulamaları bilen kişileri kullanmak çok önemlidir.
Uğur YERTUT
Genel Müdür
Securitas İtfaiye Hizmetleri A.Ş.