IT server odalarında söndürme sistemi olarak genelde gazlı söndürme sistemleri tercih ediliyor. Ancak ülkemizde son zamanlarda bu gazlı söndürme sistemi için sanki komple UL /FM /VDS sistem onayı olması zorunluluğu varmış gibi bir algı oluşturulmuştur.
Bilindiği üzere BYKHY veya diğer yönetmeliklerde bu zorunluluk yok. Ancak yine de de kullanıcılar sanki komple UL /FM /VDS sistem onayı olması ya da olmaması konusunda bir kafa karışıklığı yaşamaktadır.
Sistem onay konusuna gelmeden önce IT odalarının yapısal özelliklerini incelemek faydalı olacaktır.
IT server odaları için ayrılan alan, bir bina içindeki diğer alanlardan, en az bir saatlik yangına dayanıklı hale getirebilmek için, yangına dirençli inşaat malzemeleri kullanımı gereklidir.
Yangına dirençli alan yapısal zeminden yükseltilmiş döşeme ile birlikte çatıya kadar uzanmalıdır. Yangın yayılımını ve duman hareketini önlemek için açıklıklar korunmalıdır ve kapılar minimum 45 dakikalık yangın direncine sahip olmalıdır.
IT server odaları tehlikeli işlerin yapıldığı bölümlerden alanlardan uzakta bulunması gerekir. Ayrıca IT ekipmanı odalarına erişimin yetkili kişilerle sınırlandırılmasını da gerekir. Yükseltilmiş zeminlerin kaplamasının malzemelerinin yanıcı olmayan malzemelerden imal edilmesi gerekir.
Yangına karşı dayanımlı duvarlarda geçişler, otomatik kepenk, yangın merdiveni kapısı veya ateşe dumana maruz kaldıklarında otomatik olarak kapanan yangına dayanıklı damper ile donatılmalıdır. Tüm ekipmanlar en az 1 saat yangına dayanıklılık derecesine sahip olmalıdır. Kablo ve diğer geçişler, en azından geçişlerin bulunduğu duvar eşit bir yangına dayanıklılık derecesine sahip olmalıdır. Tüm hava kanalları otomatik yangın ve duman damperleri ile donatılmalıdır. IT server odaları sızdırmazlık testine tabi tutularak sızdırmaz oldukları onaylanmalıdır.
IT server odalarında aktif söndürme sistemi olarak; otomatik yağmurlama sistemi, watermist söndürme sistemi, temiz gazlı söndürme sistemi veya her üçü ile donatılmış olması istenebilir. Çoğunlukla yükseltilmiş zeminin altında da otomatik yağmurlama sistemi, watermist söndürme sistemi veya temiz gazlı yangın söndürme sistemi de kurulur. Tüm bu sistemler genel yangın algılama sisteminden ayrı bağımsız bir algılama – söndürme kontrol sistemi ile donatılır.
IT server odalarının hem tavan seviyesinde hem de yükseltilmiş döşeme altında otomatik yangın algılama donanımının kurulması gerekir. Gerekiyorsa duman damperlerini çalıştırmak için duman tespit sistemleri de kurulabilir. Genelde tüm sistemler bağımsız kurulan algılama söndürme sisteminden yönetilir.
IT server odaları ekipmanını korumak için karbondioksit, watermist veya temiz gazlı taşınabilir yangın söndürücülerin kullanılması gerekir. IT server odalarında kuru kimyasal söndürücülere izin verilmez.
Görüldüğü gibi IT server odalarında öncelikle yapısal olarak pasif yangın önlemlerinin tamamı alınmalıdır. Sonrasında da uygun bir otomatik yangın söndürme sistemi konmalıdır. Bu yangın söndürücü sistem genelde Cross – Zone (Çapraz- Zon) sistemi ile tasarımı yapılmış binanın genel söndürme ve algılama sisteminden bağımsız bir söndürme sistemidir.
Eğer gazlı bir söndürme sistemi tasarlanacak ise- ki en çok tercih edilen sistem bu sistemdir (Bence bu odalarda watermist sistemlerin kullanımı da efektif bir çözümdür) TS EN 15004 (eski ISO14520) ya da NFPA 2001 standartlarına uygun olarak tasarlanmalıdır.
Ülkemizde yürürlükte bulunan BYKHY 2015 göre IT server odaları için yapılacak sistemlerde komple UL /FM /VDS sistem onayı olması mecburiyeti yoktur. Tasarımında doğru mühendislik hesapları ile TS EN 15004 (eski ISO14520) ya da NFPA 2001 standartlarına da uyulmuş ise sistem doğru çalışır ve iş görür bir sistem olarak yapılmış demektir. Dünya da ve ülkemizde bu şekilde tasarlanmış ve başarılı şekilde çalışan binlerce sistemin var olduğu da bir gerçektir.
Kaynak: FCEF; www.fcef.org.tr